هر محصول تازه واردی نیاز به معرفی و آشنایی بیشتر دارد تا مصرف کنندگان آن با خود محصول و مزایا و معایب و حتی روش کار با آن آشنا شده و در مورد استفاده از آن بهتر تصمیم بگیرند. در شاخه معماری یکی از جدیدترین محصولات تیرچه پیش تنیده است که با آنکه بیشتر از صد سال از تولید اولیه آن میگذرد با این حال هنوز جز مدرن ترین مصالح ساختمانی بوده که به میزان قابل توجهی مورد استفاده قرار میگیرد. تیرچه پیش تنیده در ایران نیاز به معرفی بیشتری دارد چرا که کمتر شناخته شده و به همان میزان کمتر مورد استفاده قرار میگیرد لذا بیشتر نیاز به معرفی داشته تا هرچه سریعتر جایگزین مصالح قدیمی و معیوب گذشته شود و در پی استفاده بیشتر از آن ساختمان و سازه های با کیفیت تری را از لحاظ ساخت و مقاومت داشته باشیم.
معرفی اجزای تیرچه پیش تنیده
تیرچه پیش تنیده از بتن، میلگرد فولادی و قطعات فولادی مختلف به منظور اتصال اجزای مختلف تیرچه به هم ساخته میشود. بتن از سیمان، شن، ماسه و آب به منظور روان سازی تولید میشود که در یک بتن با کیفیت درصد ترکیب مواد و حتی اندازه ذرات شن و ماسه در آن مهم بوده و به طور دقیق باید مورد بررسی قرار بگیرد. زیاد یا کم بودن میزان آب نیز هم در کیفیت بتن و نهایتا در کیفیت تیرچه بسیار تاثیر گذار است. در مورد میلگردها و قظعات فولادی نیز مواردی مانند میزان مقاومت و یا سالم بودن آجهای آن باید مورد بررسی قرار بگیرد چرا که کیفیت مواد اولیه است که کیفیت نهایی یک تیرچه پیش تنیده استاندارد را تامین و تضمین میکند.
روش تولید تیرچه پیش تنیده
پس از تایید کیفیت مواد اولیه وارد مرحله تولید تیرچه میشویم. روش تولیدی با تفاوت های اساسی با تیرچه های دیگر. تیرچه پیش تنیده در دستگاه تمام اتوماتیک اکسترودر ساخته شده که خود این دستگاه حتما باید تولید اروپا باشد که استاندارد ترین آن ساخت کشور آلمان است. به طور خلاصه تولید تیرچه پیش تنیده (خط تولید تیرچه پیش تنیده ) در دو مرحله اصلی انجام میشود که خود مرحله اول شامل چندین عمل اصلی و اساس است که عبارت است از:
- قرار دادن میلگردها در دقالب های دستگاه اکسترودر و اتصال دو انتهای آن به جک های دستگاه و اعمال نیروی کششی و فشاری به آن. تعداد میلگردها در تیرچه ها ممکن است متفاوت اشد که بر اساس آن نوع و مقاومت تیرچه نیز تغییر میکند.
- توقف اعمال نیرو، جایگذاری گوه ها و قطعات فولادی دیگر
- بتن ریزی بر روی میلگردها و ویبره تسمه زیرین قالب به منظور هواگیری و متراکم شدن بتن.
- پس از هم بندی و گیرش پیدا کردن نسبی بتن تیرچه نیمه آماده مجددا تحت نیروهای فشاری و کششی قرار گرفته تا اجزای فولاد و بتن به خوبی در هم گیر کند و مقاومت مناسبی پیدا کند.
- پهن کردن لحاف بخار بر روی تیرچه هاو تحت بخار قرار د ادنم تیرچه ها که با یک شیب منظم گرم و پس از آن خنک میشود. این کار با هدف عمل آمدن بتن و بالا رفتن مقاومت تیرچه ها انجام میشود که در مدرن ترین دستگاهها چیزی در حدود دوازده ساعت به طول می انجامد.
- ورود تیرچه ها به مرحله دوم دستگاه جهت خشک شدن.
- آماده شدن تیرچه ها برای آزمایشات نهایی و انتقال به انبارهای کارخانه.
مزایای تیرچه پیش تنیده
- مقاومت بالاتر و بالا بردن عمر مفید سازه
- سرعت بیشتر در پروژه های ساخت و ساز و صرفه جویی در زمان
- راحتی در اجرا و نصب
- صرفه جویی در هزینه های بخشهای مختلف پروژه مثل بتن ریزی کمتر و اجاره کوتاهتر داربست، نیروی انسانی و ماشین آلات ساختمان سازی
- تولید کارخانه ای و انبوه و همیشه در دسترس بودن
- تولید در سایزهای متفاوت و طولهای بلندتر
- کاربردی بودن در سطح وسیع
- مقاومت بالا در مقابل عوامل ناگهانی مثل زلزله
- سبک بودن و آسیب و تلفات کمتر در صورت تخریب ناگهانی ساختمان
معایب تیرچه های پیش تنیده
- هزینه بالای تولید و مواد اولیه
- نیاز به ماشین های حمل و نقل مخصوص
- روش نگهداری خاص
موارد کاربرد تیرچه های پیش تنیده
موارد کاربردی تیرچه پیش تنیده بسیار گسترده است و حتی جاهایی که تیرچه های دیگر به کار نمی‌آیند تیرچه پیش تنیده قابل استفاده است مثل سازه ها و ساختمانهایی با دهانه های بازتر. به طور کلی از تیرچه پیش تنیده در انواع خانه سازی ها، برج‌های بلند، شهر و شهرک سازی‌ها، پل‌های روگذر و زیرگذر شهری، سوله ها، پارکینگ‌ها، انواع مجتمع‌های تجاری و مسکونی استفاده میشود. هرچه پروژه‌ای عظیم تر باشد صرفه اقتصادی تیرچه پیش تنیده بیشتر است و هرچه طول دهانه‌ای بازتر باشد برای مقاومت بیشتر میتوان از سه تیرچه پیش تنیده در کنار هم استفاده کرد. نکته آنکه تیرچه پیش تنیده به طور معمول در متراژهای هشت تا دوازده متر تولید میشود ولی برای سازه‌های خاص به طور سفارشی در طولهای بیشتر از دوازده متر نیز قابل تولید است. قابل ذکر است که در استفاده از تیرچه پیش تنیده طول دهانه‌ها هیچ محدودیتی نداشته و هر میزان که باشد به وسیله تیرچه پیش تنیده قابل پوشش و اجراست.
قیمت تیرچه پیش تنیده
از مزیت‌های تیرچه پیش تنیده تولید انبوه آن بوده و دیگر آنکه همیشه به هر تعداد قابل سفارش است ولی در مورد قیمت و هزینه آن باید گفت بر اساس متراژ محاسبه میشود. عامل دیگری که در قیمت تیرچه دخیل است تعداد میلگردهایی است که درون آن به کار رفته و هر چه تعداد میلگرد فولادی بیشتر باشد قیمت آن نیز بیشتر خواهد شد. در حال حاضر به دلیل نوساناتی در تمام بازارها موجود است قیمت واحدی را نمیتوان برای تیرچه پیش تنیده بیان کرد ولی چنانچه تیرچه مورد نیاز خود را از کارخانه‌های معتبر تهیه کنید میتوانید از درست و منصفانه بودن قیمت آن اطمینان حاصل کنید.
نکته مهم
در برخی از کارگاه‌ها به روش منسوخ شده قالب گیری تیرچه‌هایی با عنوان تیرچه پیش تنیده تولید شده و یا از دستگاه‌های چینی استفاده میکنند که هر دوی آنها قیمتی کمتر داشته ولی هیچ کدام از آن ها کیفیت تیرچه های کارخانه‌ای را ندارند و هر دو روش از نظر کسب استانداردهای کافی رد شده‌اند پس حتما قبل از تهیه و خرید تیرچه در مورد کیفیت آن و اعتبار کارخانه تحقیقات لازم را به عمل آورید.